FacebookYouTubeRss

GINĄCE GATUNKI
Słoń od krokodyla różni się ...ceną

Ginące gatunki
Strona o nielegalnym handlu gatunkami zagrożonymi wyginięciem.
  • Strona główna
  • Aktualności
  • Egzotyczne pamiątki
    • Opis problemu
    • Przykłady okazów
    • FAQ
      • FAQ 1 – Czy wszystkie gatunki nosorożców są zagrożone wyginięciem?
      • FAQ 2 – Dlaczego zabijane są nosorożce?
      • FAQ 3 – Dlaczego słonie uważane są za zwierzęta konfliktowe?
  • Handel drewnem
    • Opis problemu
    • Przykłady
    • FAQ
      • FAQ 1 – Czy wycinka lasów jest rzeczywiście takim problemem?
      • FAQ 2 – Jakie gatunki egzotycznych drzew są najczęściej nielegalnie wycinane w celu pozyskania drewna?
  • Informacje
    • O projekcie
    • CITES – przepisy
    • Do pobrania
  • Mapa
  • Filmy
    • Filmy VOD
    • Fotorelacje z planu filmowego „Mapa ginącego świata”
      • Kenia
      • Madagaskar
      • Wietnam
      • Sri Lanka
    • Mateusz Damięcki – twarz serialu
    • Cykl filmów Mapa Ginącego Świata
  • Kontakt
Menu back  
22 października 2015Aktualności, Żywe okazy

Najnowszy raport IUCN wskazuje, że 31% występujących na Ziemi gatunków kaktusów zagrożona jest wyginięciem. Dla porównania, wśród ssaków zagrożonych jest 25% gatunków, a pośród ptaków – „tylko” 13%.

5 października 2015 w czasopiśmie Nature Plants opublikowany został alarmujący raport Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) na temat powszechnie znanych (niestety – głównie z doniczek) kujących roślin. Autorzy wskazują, że jedną z głównych przyczyn fatalnej sytuacji kaktusów jest ich niekontrolowane i nielegalne pozyskiwanie ze środowiska naturalnego na potrzeby przemysłu ogrodniczego oraz prywatnych kolekcjonerów. Problem ten dotyka aż 47% zagrożonych wyginięciem kaktusów. Mimo że co roku na rynek wprowadzane są miliony okazów pochodzących z legalnych upraw, nadal istnieje ogromne zapotrzebowanie na kaktusy pochodzące ze środowiska naturalnego. Zapotrzebowanie to, jak podkreślają eksperci z IUCN, jest o wiele większe niż dotychczas sądzono. Na celowniku nielegalnych zbieraczy znajdują się przede wszystkim gatunki rzadko spotykane i zagrożone, stanowiące największą gratkę dla kolekcjonerów. IUCN ocenia, że spośród kaktusów zagrożonych wyginięciem, aż 86% roślin spotykanych w handlu zostało pozyskanych ze środowiska naturalnego. Największe zainteresowanie takimi roślinami występuje w Europie i Azji.

Pozyskiwanie kaktusów na dużą skalę na potrzeby międzynarodowego handlu stwierdzono już wiele lat temu. W celu ich ochrony przed nadmierną eksploatacją, rośliny te od 1975 r. objęte są przepisami Konwencji Waszyngtońskiej (CITES) – wszystkie gatunki kaktusów (z rodziny Cactaceae) ujęte są w jej załącznikach I lub II oraz odpowiednio w aneksach A i B do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 obowiązującego na terenie Unii Europejskiej. Wyniki raportu IUCN wskazują, że implementacja tych przepisów w stosunku do kaktusów w wielu regionach jest bardzo słaba i wymaga podjęcia szybkich kroków w celu jej poprawy. Przykładowym gatunkiem, któremu grozi wymarcie na skutek rabunkowego zbieractwa na potrzeby międzynarodowego rynku ogrodniczego, jest Echinopsis pampana – endemit występujący w Peru. Jego cała światowa populacja w ciągu ostatnich 15 lat została uszczuplona przez zbieraczy o co najmniej 50%!

Naturalny zasięg występowania kaktusów obejmuje obie Ameryki. Dotyczy to wszystkich przedstawicieli tej rodziny z wyjątkiem jednego gatunku – Rhipsalis baccifera, który spotykany jest również w południowej części Afryki, na Madagaskarze, Sri Lance, w Indiach i Nepalu. W obrębie naturalnego zasięgu występowania kaktusów ze względu na bogactwo różnorodności gatunkowej wyróżnia się trzy hot spoty. Najważniejszy z nich obejmuje Meksyk oraz południowo-zachodnią część USA. Na obszarze tym rośnie wiele endemitów, stanowiących blisko 30% wszystkich gatunków kaktusów. Spotkać tam można blisko 600 rodzimych taksonów. Kolejne dwa hot spoty to południowo-zachodnie Andy i wschodnia Brazylia. Niektóre gatunki kaktusów zostały introdukowane przez człowieka poza ich naturalnym zasięgiem występowania. Dotyczy to przede wszystkim opuncji, które z uwagi na wytwarzane przez nie jadalne owoce były sadzone m.in. w Australii, Afryce czy rejonie śródziemnomorskim. W wielu miejscach stały się one roślinami inwazyjnymi.

Niestety, jak wskazują wyniki obserwacji prowadzonych przez PTOP „Salamandra”, nielegalnie pozyskiwane kaktusy trafiają także na polski rynek. Z danych służb celnych i nieoficjalnych informacji wynika, że w ostatnich latach wśród nielegalnych zbieraczy kaktusów pojawiają się także Polacy (wcześniej do Polski rośliny te trafiały głównie za pośrednictwem Czech lub innych krajów UE).

CITESIUCNkaktusynielegalny handelnielegalny zbiórraportzbiór z natury
Powiązane wpisy
Projekty zmian w polskich przepisach dotyczących CITES
30 lipca 2016
W Tajlandii handel dzikimi ptakami wciąż kwitnie
29 lipca 2016
Nosorożce cenne jak złoto
27 lipca 2016
Rzeź pangolinów
26 lipca 2016
Malezja zwalcza nielegalny internetowy handel chronionymi gatunkami
25 lipca 2016
Wino z tygrysa znów legalne w Chinach?
24 lipca 2016
Aktualności
  • Projekty zmian w polskich przepisach dotyczących CITES
    30 lipca 2016
  • W Tajlandii handel dzikimi ptakami wciąż kwitnie
    29 lipca 2016
  • Nosorożce cenne jak złoto
    27 lipca 2016
  • Rzeź pangolinów
    26 lipca 2016
  • Malezja zwalcza nielegalny internetowy handel chronionymi gatunkami
    25 lipca 2016
  • Wino z tygrysa znów legalne w Chinach?
    24 lipca 2016
Linki:

Tekst Konwencji CITES po polsku

Załączniki I, II, III CITES

Prawo UE (ROZPORZĄDZENIE Rady (WE) nr 338/97)

Czy to CITES? Sprawdź gatunek!

Inne przepisy dot. zagrożonych gatunków

Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Za jego treść odpowiada wyłącznie Rafał Szczytkowski prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Banzai Rafał Szczytkowski.
Wszelkie prawa zastrzeżone. 2015 GINĄCE GATUNKI